Zandwinning Meppel: behoud een stukje natuur
onze bezwaarprocedure tegen uitbreiding
laatste update: 2 jan 2021
Inleiding - waarom meer natuur opgeven?
Bij de zandwinning, de Bremerbergplas in Meppel wil men de locatie van het depot verplaatsen. Dat gaat ten koste van een klein maar mooi stukje natuur.
nieuwe locatie zanddepot
De Natuurbeschermingswacht heeft bezwaar gemaakt. Dat bezwaar is gegrond verklaard. De gemeente heeft daarna aangeboden om niet meteen met een nieuw besluit te komen, maar om een ecologisch onderzoek te laten doen en in gesprek te blijven.
Uiteraard hebben wij de mogelijkheid om erover in gesprek te gaan aangenomen. Het ecologisch onderzoek is gedaan en het eerste gesprek heeft plaatsgevonden.
De gesprekken zijn nog niet afgerond, maar de vraag die centraal staat voor ons is: waarom zou je voor een paar vrachtwagens zand een mooi stuk natuur opgeven?
Waar het om gaat
Naast de Nieuwveenselanden, boven de haven, is jarenlang zand gewonnen. Nu wil men om hat laatste beetje zand te kunnen winnen het depot verplaatsen, zie onderstaande foto uit de vergunning:
locatie depot oud en nieuw
Met een drone hadden we al gezien dat de nieuwe locatie een mooi stukje natuur was geworden in de loop der jaren. Bekijk het fotoalbum hier: foto's
zandwinning mei 2021.
In bezwaar gegaan
Wij
zijn in bezwaar gegaan om meerdere gronden:
- de stikstofberekening en motivatie erbij kloppen niet
- er is geen onderzoek gedaan naar beschermde soorten
- er is geen inspraak mogelijkheid geboden
Waarom inspraak zo belangrijk is
De vergunning is wat ze noemen 'regulier verleend', dat betekent dat er meteen een besluit genomen is, zonder dat wie dan ook de mogelijkheid gekregen heeft om inspraak te geven.
Bij een bezwaarprocedure kan je alleen winnen als er juridisch dingen niet kloppen, dus als de vergunning in strijd met de wet is afgegeven. Dat is dus het geval. Je kan in de bezwaarprocedure niet met meningen of wensen komen, zoals de wens natuur te behouden.
Bij inspraak kan je juist wel zulke niet juridische gronden aanvoeren. Bijvoorbeeld: het is zonde om natuur op te geven voor economisch belang - geef geen vergunning af.
Omdat de mogelijkheid tot geven van inspraak niet geboden is, kunnen bijvoorbeeld natuur- en milieuorganisaties niet hun mening geven en zal het bestuursorgaan dus niet hun belangen af kunnen wegen.
Wij willen dus alsnog de mogelijkheid krijgen om inspraak te geven, zodat de gemeente nogmaals de belangen moet wegen, juist ook de niet juridische belangen.
Bezwaar gegrond
Ons bezwaar is dus gegrond. Lees hier het
advies van de commissie voor de bezwaarschriften. Nu moet de gemeente een zogenaamd 'besluit op bezwaar' nemen.
Om dat te kunnen doen heeft de gemeente een ecologisch rapport op laten stellen.
Het ecologisch onderzoek
De gemeente Meppel heeft een ecologisch onderzoek uit laten voeren door EcoReest met de naam 'Quickscan':
De Quickscan is volgens ons goed en integer uitgevoerd.
In het rapport valt te lezen dat tijdens het onderzoek het volgende is aangetroffen:
- grote wilgen
- zwarte elzen
- oude nestgangen van oeverzwaluw (belangrijke broedplaats)
- vaste verblijfplaatsen van algemene grondgebonden zoogdiersoorten zoals huisspitsmuis (dood exemplaar aangetroffen), bosmuis, aardmuis, kleine marterachtigen, ree (prenten) en vos (prenten en uitwerpselen) aangetroffen en/of te verwachten.
- bruine kikker en gewone pad
- kan verwacht worden: bastaardkikker, meerkikker en kleine watersalamander
Hoewel het project onder voorwaarden door kan gaan, is op de belangrijkste vraag nog geen antwoord gegeven door de gemeente: waarom zou je dit allemaal opgeven voor een paar vrachtwagens zand?
Juist die vraag willen wij beantwoord zien - met een goede motivatie.
Wij zullen de gemeente verzoeken om alsnog iedereen de mogelijkheid te bieden om inspraak te geven, zodat dit soort vragen beantwoord worden.
Achtergronden en foto's
De zandzuiger
met grote dieselmotor, foto 2019
De zandzuiger wordt aangedreven door een grote dieselmotor. Het zand wordt vervolgens afgevoerd met veel transportbewegingen. Samen goed voor een flinke uitstoot van CO2, fijnstof en stikstof.
Bomen
dikke wilg
obj5210.jpg
Vleermuizen
Rondom het water, gemeten vanaf het pad zijn diverse vleermuizen waargenomen, zie onderstaande audio opnames van 12 sept 2021
deel uit bovenstaande met vangmoment:
De juridische afwegingen, de Habitatrichtlijn
Tenslotte nog twee hoofdstukken met wat juridische achtergronden (voor de liefhebbers).
Omdat er sprake is van een flinke stikstof uitstoot door dieselmotoren, is zowel de Habitatrichtlijn als het verdrag van Aarhus van toepassing.
De kern van de zaak is de Habitatrichtlijn artikel 6 lid 3. We hebben het artikel ingekort en dan bijft over:
"
Voor elk plan of project dat [..] significante gevolgen kan hebben [..], wordt een passende beoordeling gemaakt van de gevolgen [..].
Gelet op de conclusies van de beoordeling van de gevolgen [..] geven de bevoegde nationale instanties slechts toestemming voor dat plan of project nadat zij de zekerheid hebben verkregen dat het de natuurlijke kenmerken van het betrokken gebied niet zal aantasten en nadat zij in voorkomend geval inspraakmogelijkheden hebben geboden."
Wat er dus staat, is dat als er schade aan Natura 2000-gebieden kan ontstaan, dan moet er een passende beoordeling opgesteld worden EN moet de overheid iedereen de mogelijkheid geven tot inspraak.
De passende beoordeling is een soort rapport wat aan zeer strenge eisen moet voldoen. Een van de eisen is dat de passende beoordeling geen wetenschappelijke twijfel laat bestaan over de gevolgen van het plan of project. Deze toets is dus veel strenger dan de Quickscan.
Indien er dus twijfelachtige zaken in de passende beoordeling staan dan mag de overheid geen toestemming verlenen. Indien tijdens de inspraak door organisaties of personen gerede twijfel ontstaat dan moet de overheid die twijfel wegnemen, anders mag het plan of project niet doorgaan.
De eerder genoemde Quickscan is overigens van een prima kwaliteit, maar laat juist de stikstofemissies buiten beschouwing. Dus kan de gemeente nog geen besluit nemen want er is niet voldaan aan het bepaalde in de Habitatrichtlijn want er kunnen wel degelijk significante effecten optreden.
Uitstoot van stikstof is in elke hoeveelheid significant omdat de Natura 2000-gebieden al zwaar overbelast zijn door stikstof.
Het verdrag van Aarhus
Het internationale verdrag geeft burgers en organisaties recht op informatie, recht op inspraak en recht op toegang tot de rechter.
Wij zullen de gemeente in het bijzonder houden aan het volgende:
"
Elke Partij voorziet in vroegtijdige inspraak, wanneer alle opties open zijn en doeltreffende inspraak kan plaatsvinden."
De Habitatrichtlijn en het verdrag van Aarhus, niets nieuws
De Habitatrichtlijn is van 1992, het verdrag van Aarhus is van 1998. Beslist geen nieuws dus. Wat wel nieuw is, is dat pas sinds 2021(!) door het zogenaamde
Varkens in Nood arrest het verdrag van Aarhus goed gevolgd wordt door de rechtbanken in Nederland. Dit naar aanleiding van een
uitspraak van het Hof van Justitie.
De Algemene wet bestuursrecht (Awb) zal gewijzigd moeten worden (
ECLI:NL:RVS:2021:953 r.o. 4.6: "
Dit behoeft aanpassing door de wetgever.")
Decennia hebben rechtbanken personen en organisaties ten onrechte de deur gewezen, met als gevolg grote schade voor de natuur en milieu. Tijd voor een grote inhaalslag want te lang is het economisch belang ten onrechte doorslaggevend geweest.