Beroepschrift
aan: Rechtbank Noord-Nederland (bestuursrecht)
digitaal met DigiD
betreft: BEROEP: ATB-route Diever-Hoogersmilde
datum: 12 dec 2022
van: Stichting Natuurbeschermingswacht Meppel en omstreken
Gerard ter Borchstraat 51, 7944 GM Meppel
info@natuurbeschermingswacht.nl
www.natuurbeschermingswacht.nl
KvK-nummer 41019696
0522-260791
door: Ecologisch Adviesbureau Henk Baptist
www.natuurbeschermingswet.nl
Marke 4, 7981 AZ Diever
henk@natuurbeschermingswet.nl
Geachte rechtbank,
De Stichting Natuurbeschermingswacht Meppel en omstreken (verder Natuurbeschermingswacht), heeft mij verzocht om dit beroepschrift op te stellen tegen het besluit met de volgende kenmerken:
datum: 31 okt 2022, verzonden 2 nov 2022 kenmerk: 332119 titel: beslissing op bezwaarschrift
Inleiding
Op 17 juni 2022 maakte de gemeente Westerveld bekend een omgevingsvergunning te hebben verstrekt voor het aanpassen van een ATB-route van Diever naar Hoogersmilde.
Op 18 juni 2022 heeft de Natuurbeschermingswacht per mail om toezending van de omgevingsvergunning verzocht.
Omdat geen informatie is ontvangen is op 16 juli 2022 pro-forma bezwaar gemaakt tegen de omgevingsvergunning, waarbij is verzocht het besluit met bijlagen alsnog te sturen en een termijn aan te geven waarbinnen wij het beroep kunnen aanvullen met gronden.
Op 26 juli 2022 is de omgevingsvergunning ontvangen, doch zonder bijlagen. Op 1 augustus 2022 zijn ook de bijlagen ontvangen.
Nu blijkt dat er sprake is van een project in het Natura 2000-gebied Drents-Friese Wold, bestaande uit de aanleg van een ATB-route, waarbij blijkens de bij het besluit behorende natuurtoets significante effecten op het Natura 2000-gebied en op beschermde diersoorten niet zijn uitgesloten.
Hieruit volgt tevens dat een onjuiste voorbereidingsprocedure is gevolgd. De procedure is onvoldoende zorgvuldig. Wanneer wel een juiste procedure wordt gevolgd, kan middels een zienswijze worden gewezen op gebreken en kan worden meegedacht aan oplossingen.
Per brief van 3 september 2022 zijn de gronden voor het bezwaar aan de gemeente gestuurd. Zie het dossier.
Per brief van 31 oktober 2022 is de Natuurbeschermingswacht door de gemeente, zonder zitting van de Bezwaarcommissie, zonder verdere inhoudelijke overwegingen, niet ontvankelijk verklaard. Hiermee is daarmee de weg naar verder inhoudelijk overleg afgesneden.
Hierdoor staat geen andere weg open dan een beroep tegen het besluit.
Het beroep
Het beroep is tweeledig:
- primair gericht tegen het niet-ontvankelijk verklaren
- secundair gericht om het besluit te vernietigen om de procedure voor een vergunningverlening alsnog zorgvuldig te doorlopen.
Het project
Het bestreden project omvat het aanleggen van een ATB-route. Hierbij is aangegeven dat dit gebeurt om elders in het Natura 2000-gebied de recreatiedruk te doen afnemen. Dit is een mogelijk mitigerende maatregel.
Uit de bij het besluit behorende natuurtoets blijkt dat significante effecten op het Natura 2000-gebied niet op voorhand kunnen worden uitgesloten. Derhalve is het gestelde in artikel 6 derde lid van de Habitatrichtlijn van toepassing.
Geen plicht passende beoordeling
Artikel 6 lid 3 bevat een uitzonderingsmogelijkheid op de plicht een passende beoordeling te maken, namelijk dat een project direct verband houdt met of nodig is voor het beheer van het gebied.
De gemeente Westerveld en de Provincie Drenthe nemen als standpunt in dat het verplaatsen van de route is te beschouwen als een instandhoudingsmaatregel en derhalve onder deze uitzondering valt.
Uit de context en de bedoeling van artikel 6 komt duidelijk naar voren dat het begrip 'beheer' geacht moet worden betrekking te hebben op het beheer met het oog op het behoud van een gebied, d.w.z. dat de term 'beheer' moet worden gehanteerd in de zin waarin hij in artikel 6, lid 1, wordt gebruikt.
Het gebruik van het gebied als sport- of recreatievoorziening houdt niet direct verband met het beheer. Omdat deze aspecten geen integrerend onderdeel uitmaken van het op instandhouding gericht beheer, dient het aan een beoordeling te worden onderworpen.
Bovendien gaat het hier primair om de aanleg van de ATB-route. De afweging of hiervoor een passende beoordeling noodzakelijk is, dient plaats te vinden alvorens mitigerende maatregelen in aanmerking worden genomen.
De conclusie is dat een passende beoordeling dient te worden opgesteld. Een passende beoordeling is niet opgesteld. Derhalve dient het besluit te worden vernietigd.
De Habitatrichtlijn
Het artikel 6 lid 3 van de Habitatrichtlijn is van toepassing als het plan of project afzonderlijk of in combinatie met andere plannen of projecten significante effecten kan hebben. Ik benadruk het woord kan.
De eisen welke het Hof en de Afdeling stelt aan een natuurtoets, zo blijkt uit ECLI:NL:RBNNE:2021:810, punt 6.3.5:
"[..] Het geldende criterium, dat volgt uit artikel 6, derde lid, van de Habitatrichtlijn, is dat geen redelijke wetenschappelijke twijfel mag bestaan dat het project geen schadelijke gevolgen heeft voor de natuurlijke kenmerken van de betrokken gebieden (vgl. AbRvS, 29 mei 2019, ECLI:NL: RVS:2019:1603). De bewijslast hiervoor ligt bij verweerder, die de vergunning verleent."
De bewijslast ligt niet bij de Natuurbeschermingswacht. Dat het project significante gevolgen kan hebben blijkt uit de bij het besluit gevoegde natuurtoets.
Direct beroep Habitatrichtlijn
Om bovenstaande reden is artikel 6 lid 3 van toepassing. De Natuurbeschermingswacht doet een direct beroep op de Habitatrichtlijn omdat in de Wet natuurbescherming niets is geregeld wat betreft inspraak, in de Habitatrichtlijn artikel 6 lid 3 wel. Om deze reden mag de Natuurbeschermingswacht zich direct beroepen op het bepaalde in de Habitatrichtlijn.
Inspraak voor eenieder
De Nederlandstalige tekst van de Habitatrichtlijn artitkel 6 lid 3 noemt niet aan wie inspraakverplichtingen gegeven moet worden. De Engelstalige, de officiële en daarmee bindende versie, geeft dat wel, in die versie staat letterlijk:
"after having obtained the opinion of the general public".
De term 'the general public' kan enkel vertaald worden naar een ieder, niet naar 'belanghebbende'. Zie voor de vertaling rechtsoverweging 30 het arrest van het Hof, C-826/18.
De niet-ontvankelijkverklaring
Uit het voorgaande blijkt dat een ieder belanghebbende is ten aanzien van een project dat significante gevolgen kan hebben op een natura 2000-gebied. Alleen al om deze reden is het niet-ontvankelijk verklaren niet terecht.
Omdat in dit besluit ten onrechte geen mogelijkheid is gegeven een zienswijze in te dienen, kan niet worden tegengeworpen dat geen zienswijze is ingediend en appellant derhalve geen belanghebbende zou zijn.
Daarbij komt dat de Natuurbeschermingswacht Meppel en omstreken al 75 jaar natuurbeschermings-activiteiten ontplooit, (ook) in de gemeente Westerveld.
Het begrip 'en omstreken' is geen strikte geografische beperking en kan en mag derhalve niet zo worden uitgelegd. In praktische zin is de laatste jaren geacteerd op projecten die invloed hebben op natuur en natuurgebieden gelegen in Meppel en aanliggende gemeenten.
De uitvoering van artikel 6 lid 3
De tekst van de Habitatrichtlijn artikel 6 lid 3 geeft een volgorde van de verplichtingen en de rechten.
Cumulatie
Nadat is bezien of het project direct verband houdt met het beheer, hiervoor behandeld, moet worden bezien of het project afzonderlijk of in combinatie met andere projecten significante gevolgen kan hebben.
De Natuurbeschermingswacht wijst op de aanleg van nog een andere ATB-route in het zelfde Natura 2000-gebied en op de in de Natuurtoets berekende stikstofemissie.
Mitigerende maatregelen
De voorziene sluiting van een deel van een andere ATB-route kan als een mitigerende maatregel deel gaan uitmaken van de passende beoordeling. Randvoorwaarden hiervoor zijn dat de zekerheid moet worden verkregen dat de positieve effecten die als mitigatie worden gebruikt ook daadwerkelijk zullen plaatsvinden. Dit geldt niet alleen voor de afsluiting, maar ook voor de vermeende positieve ecologische effecten.
Volgorde
Toestemming voor het project kan pas worden verleend nadat de passende beoordeling ingevolge artikel 6 lid 3 volledig is afgerond. Twee citaten uit de tekst maken dit helder:
- "...geven de bevoegde nationale instanties slechts toestemming voor dat plan of project nadat zij de zekerheid hebben verkregen"
- "...en nadat zij in voorkomend geval inspraakmogelijkheden hebben geboden"
Uit de citaten blijkt dat eerst de passende beoordeling opgesteld moet worden en dan inspraakmogelijkheden geboden moeten worden. Pas daarna kan toestemming verleend worden door de nationale instanties. Door het meervoud geldt dit dus in onderhavig geval voor de provincie en de de gemeente.
Bevoegd gezag
De gemeente mag zich voor wat betreft het niet toepassen van de uitgebreide voorbereidingsprocedure niet verschuilen achter de provincie.
Een Europese richtlijn moet juridisch ‘verankerd zijn’ in het nationale recht, met name omdat de bepalingen van de richtlijn door burgers, bedrijven en belangengroeperingen moeten kunnen worden ingeroepen bij de nationale rechter. Als Europese richtlijnen niet tijdig, geheel of correct zijn omgezet in nationale wetgeving, dan zijn gemeenten, provincies en waterschappen vervolgens zelf verantwoordelijk voor de juiste uitvoering van die richtlijnen. Dit in tegenstelling tot wat decentrale overheden vaak denken. Decentrale overheden zijn zelf verantwoordelijk voor juiste toepassing van het Europese recht. Decentrale overheden kunnen zich dan niet verschuilen achter de nationale wetgever.
De Wet natuurbescherming kent meerdere facetten waarin er geen correcte implementatie is van de Habitatrichtlijn. Dit geldt niet alleen voor inspraak, maar ook voor de aanhaakplicht.
Griffiekosten en andere kosten
Doordat de gemeente geen inspraakmogelijkheden heeft gegeven, wordt de Natuurbeschermingswacht ten onrechte, want in strijd met de Habitatrichtlijn, gedwongen tot het instellen van een beroep en het maken van griffiekostenkosten om uiteindelijk tot een inhoudelijke behandeling van de gronden of zienswijze te komen.
Door inspraakmogelijkheden over te slaan komt de Natuurbeschermingswacht nu voor een financiële drempel, namelijk griffiekosten. In feite mogen om deze reden geen griffiekosten gerekend worden.
Verzoek
Namens de Natuurbeschermingswacht Meppel en omstreken verzoek ik u om het genoemde besluit te vernietigen en verweerder te veroordelen in de kosten.
Met vriendelijke groet,
Henk Baptist
Ecologische Adviesbureau Henk Baptist
www.natuurbeschermingswet.nl
bijlagen:
- besluit
- statuten
- uittreksel handelsregister
- machtiging secretaris